NFT یا همان توکن های غیرقابل تعویض، یک نوع دارایی دیجیتال هستند که طریقه آزاد سازی آن ها، توکن سازی است. فرآیند توکن سازی، فرآیندی است که در آن بخشی از داده های مهم و حساس همچون اطلاعات هویتی یا کارت های اعتباری به داده های رمزنگاری شده تبدیل می شوند. این داده های رمزنگاری یا کدگذاری شده شامل رشته ای از اعداد و حروف هستند که با یکدیگر ارتباط دارند؛ زمانی که حوزه ان اف تی بسیار محبوب شد سوالات بسیاری در مورد چیستی ان اف تی و تاریخچه NFT پیش آمد. قبل از اینکه در مورد تاریخچه NFT بدانید، نیاز است در مورد توکن سازی نیز مفاهیم اصلی را بیاموزید لذا در ابتدای این مقاله نیاز است که توکن سازی را به صورت کامل شرح دهیم و در ادامه مقاله به بررسی ماهیت ان اف تی یا همان توکن های غیرقابل تعویض بپردازیم.
توکن سازی و ارتباط آن با تاریخچه NFT
توکن سازی مفهومی دارد که تاریخ آن به دهه 70 میلادی برمی گردد اما رفته رفته با گذر زمان این مفهوم به صورت کامل فراموش شد تا در سال های 2020 و 2021 به لطف فناوری قوی بلاک چین و ظهور ان اف تی ها همه چیز متفاوت تر شد؛ به یکباره NFTها محبوب شدند و اوضاع بسیار تغییر کرد. حوزه NFT به ما یاد داده است که می توان همه چیز را توکنیزه کرد؛ اینکه می گوییم همه چیز منظور از تمام دارایی های فیزیکی (املاک و آثار هنری ) است. حتی قابل ذکر است که فایل های دیجیتالی مثل عکس ها فیلم ها و… را می توان توکنیزه کرد و آن ها را به صورت ان اف تی درآورد.
بازارهای مالی به یکی از مهمترین راه ها برای کسب درآمد تبدیل شده است اما یکی از مهم ترین این بازارها، بازار ارزهای دیجیتال یا همان کریپتوکارنسی است. در دنیای کریپتو نیز همه چیز زمانی که توکنیزه می شود یعنی یک ابرداده روی بلاک چین ذخیره می شود؛ بلاک چین نیز می تواند این ابرداده را برای اینکه ثابت کند صحت دارد ردیابی خواهد کرد؛ همین امر باعث می شود 2 ان اف تی مشابه همدیگر وجود نداشته باشد؛ دلیل اینکه به آن ها توکن های غیرمثلی می گویند این است که به علت منحصر به فرد بودن، مالکیت دارند.
ریشه پیدایش NFT
اینکه بخواهیم در مورد تاریخچه NFT و تاریخ دقیق اختراع آن به صورت دقیق صحبت کنیم کمی سخت به نظر می آید اما با تمام این موارد می توان این را گفت که روزنفیلد، موسس و بنیانگذار اولین صرافی اسرائیلی پادشاه ارزهای دیجیتال یعنی بیت کوین؛ اولین فردی است که ایده جذاب ان اف تی ها را مطرح کرد. این صرافی در سال 2012 میلادی با عنوان کوین های رنگی به نوعی ان اف تی ها را به بازار ارزهای دیجیتال اضافه کرد. کوین های رنگی اولین نسل از توکن ها غیرمثلی یا توکن های غیرقابل تعویض هستند اما لازم به ذکر است که اصطلاح درست ان اف تی توکن های غیرمثلی است و توکن غیرقابل تعویض عنوان نادرستی بوده اما به علت اینکه در کامیونیتی این نیز مطرح شده مردم آن را پذیرفته اند.
ایده کوین های رنگی از بلاک چین اولین ارز دیجیتال بازار یعنی بیت کوین گرفته شده است. هدف از آن اثبات مالکیت با ردیابی یک ابرداده در دنیای واقعی بود اما یک مشکلی وجود داشت و آن مشکل این بود که بلاک چین بیت کوین محدود بود. محدودیت بلاک چین بیت کوین با این توصیف توانست منشا و ردیابی ویژگی های امروزی ان اف تی را توصیف کند.
آشنایی با اولین نسل از NFT ها
اولین ان اف تی ضرب شده به تاریخ سال 2014 میلادی بر می گردد، جایی که در سوم ماه، می کوین مک کوی یک توکن غیرمثلی یا همان NFT را با نام کوانتوم در بلا کچین نیم کوین که در زبان انگلیسی به صورت Namecoin نوشته می شود ضرب کرد. لازم به ذکر است که نیم کوین یکی از اولین شبکه های دنیای ارزهای دیجیتال بود و این شبکه در سال 2011 میلادی ساخته و راه اندازی شد.
اولین ان اف تی به صورت متحرک یا به اصطلاح گیف بود، این ان اف تی یک 8 ضلعی متحرک بود که دائم تغییر رنگ می داد؛ تغییر رنگ این 8 ضلعی با ضربانی بود که میزد و با هر ضربان، رنگی دیگر را به خودش می گرفت. لازم به ذکر است این توکن تنها با قیمت 4 دلار خریداری شد اما هنگامی که وارد سال 2021 شدیم، ان اف تی ها سرو صدای زیادی به پا کردند؛ کوانتوم که ارزش زیادی را برای اشخاصی که به حوزه توکن های غیرمثلی آورده بود در ماه ژوئن 2021 میلادی نزدیک به 1.5 میلیون دلار فروخته شد.
ساخت اولین مجموعه های NFT
اولین مجموعه ساخت ان اف تی یا همان توکن های غیرمثلی یک بازی به نام اتریا (Etheria World) در دنیای مجازی بود که بر پایه بلاک چین ساخته شد. این بازی سه ماه بعد از دومین رمزارز دیجیتال اتریوم ساخته و راه اندازی شد؛ در واقع می توان گفت که اتریا یک بازی از دنیای متاورس است که از کاشی های 6 ضلعی ساخته شده و این کاشی ها به عنوان زمین هایی به وجود آمده بود که افراد فعال در این بازی می توانستند در آن ها خانه درست کنند.
لازم به ذکر است زمین های بازی که 6 ضلعی بودند یک ان اف تی بود و کاربران با خرید آن زمین ها به قیمت یک اتریوم می توانستند خرید و فروش خود را انجام بدهند؛ قیمت هر اتریوم در آن زمان کمتر از یک دلار بود. بازی دنیای اتریا نیز همچون بازی کوانتوم در سال 2021 میلادی با رونق گرفتن حوزه ان اف تی به اوج خودش برگشت و هر تیکه زمین آن به قیمت 130 هزار الی 150 هزار دلار خرید و فروش می شد!
کریپتو کیتیز
پس از دوسال کریپتو کیتیز (CryptoKitties) به عنوان یکی از اولین بازی های متاورسی که به صورت کارتی بر پایه بلاک چین ساخته شده بود منتشر شد. CryptoKitties یک بازی بر روی شبکه اتریوم است؛ این بازی توسط دپرلبز ساخته شد. این استودیو یک استودیو کانادایی است که این پایگاه کانادایی به عنوان یک نیروگاه توکن های غیر مثلی شناخته می شود. بازی CryptoKitties در واقع شامل گربه های متحرکی است که هر کدام از گربه ها ویژگی های متفاوتی دارند؛ این گربه ها هر چه ویژگی بیشتری داشته باشند ارزش قیمتی آن ها نیز بالاتر می رود.
تأثیر رویدادهای جهانی در تاریخچه NFT
یکی از مهمترین عواملی که باعث شد ان اف تی ها خیلی بیش از حد در دل مردم به اصطلاح جا باز کند، وجود کرونا بود؛ باتوجه به اینکه کرونا باعث شد مردمان کل دنیا بیشتر وقت خود را در اینترنت بگذرانند، وجود یک حوزه جدید در دنیای اینترنت باعث ترند شدن آن شد؛ همچنین تعامل مردم با کامیونیتی های توکن های غیرمثلی یعنی ان اف تی ها باعث افزایش فعالیت کارکنان در انواع شبکه های اجتماعی شد. این فعالیت بیشتر، سبب فروش آثار هنری ان اف تی به قیمت های باورنکردنی شد و علاقه افراد روز به روز به این دنیا بیشتر جلب می شد.
نقش اتریوم و استاندارد ERC-721
ملکه دنیای کریپتوکارنسی یعنی اتریوم و استاندارد ERC-721 توانست نقش بسیار مهمی را در پذیرش توکن ها غیرمثلی ایفا کند. این استاندارد که توسط برخی از برنامه نویسان پیشنهاد شد، ایجاد، مالکیت و همچنین ترید یا معامله ان اف تی ها را در شبکه اتریوم استاندارد کرد؛ همچنین این مساله کمک بسیار بزرگی برای تاریخچه NFT بود چراکه این توانایی را به توسعه دهندگان هدیه داد تا دارایی های دیجیتالی را بسازند که این دارایی به نوعی تبدیل به یک دنیای دیجیتالی شد.
وضعیت فعلی ان اف تی ها
تا به اینجای مقاله به بررسی تاریخچه NFT پرداختیم اما در زمان حال چه اتفاقی برای توکن های غیرمثلی یعنی ان اف تی ها افتاده است؟ آیا همچنان در اوج هستند یا بار دیگر همچون سال های 2012 تا 2020 میلادی زیر خاکستر هستند تا با یک جرقه منفجر شوند؟ با وجود اینکه سال 2021 میلادی سال ان اف تی ها بود اما در سال 2022 و 2023 توکن های غیر مثلی نتوانستند همچون سال 2021 در جایگاه خوبی قرار بگیرند، این در حالی است که فروش این ان اف تی ها نسبت به سال 2021 حدود 80 درصد افت داشته اما با تمام این وجود تاریخچه NFT ثابت کرده که پتانسیل رشد دوباره را همچون 3 سال قبل را داراست.